KHAI BÚT ĐẦU NĂM

XUÂN QUÝ MÃO 2023

      Khai bút đầu năm là một phong tục tốt đẹp và lâu đời của người Việt mỗi dịp Tết đến xuân về. Tục khai bút không những biểu trưng cho sự hiếu học mà còn thể hiện truyền thống tôn sư trọng đạo, sự thành kính của học trò đối với người thầy.

     Theo sử sách, tục khai bút và đi xin chữ đầu xuân bắt đầu xuất hiện vào khoảng thế kỷ XIII, được gắn liền với hình ảnh thầy giáo Chu Văn An – một  người thầy chính trực, từng đỗ Thái học sinh nhưng không ra làm quan mà về Chí Linh (Hải Dương) để mở trường dạy học.

      Tương truyền, khi học trò đến thăm thầy Chu Văn An, lúc ra về thường được thầy tự tay viết tặng một chữ mang ý nghĩa nhắn gửi về lẽ sống cho người đó. Ai nhận được chữ cũng đều cảm thấy hết sức may mắn và trân trọng.

      Từ đó về sau, tục khai bút được lưu truyền, không những biểu trưng cho sự hiếu học mà còn thể hiện truyền thống tôn sư trọng đạo, sự thành kính của học trò đối với người thầy.

     "Khai bút là khai chữ, khai tâm, khai trí, khai nghề, khai nghiệp. Những nét chữ đầu tiên trong năm mới thường gửi gắm mong muốn về những điều tốt lành, may mắn...

     Bất kỳ ai cũng có thể thực hiện nghi thức này để thể hiện tâm tư, bày tỏ ước muốn, nguyện vọng trong năm mới, tự nhắc nhở bản thân hướng đến những điều tốt đẹp để phấn đấu. Thời gian khai bút lý tưởng nhất phụ thuộc vào người khai bút. Có người chọn khai bút vào giao thừa, thời khắc chuyển giao vô cùng quan trọng từ năm cũ sang năm mới, để những điều tốt đẹp của năm cũ được tiếp nhận và chuyển giao sang năm mới.

     Cũng có người lại chọn thời điểm khác phù hợp với bản thân hơn như sáng mùng 1, hoặc những ngày đẹp hợp tuổi hay ngày đi di làm, đi học đầu tiên của năm mới.

     Khai bút là sự biểu trưng cho sự may mắn, thành công và cố gắng, nỗ lực của mỗi người trong công việc cũng như học tập. Thể hiện truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạp của mỗi người, mỗi cá nhân, tập thể. Tới những người lãnh đạo thành công trong sự nghiệp của mình.

     Khai bút cũng sẽ mang tới những cảm giác trịnh trọng, thiên liêng trong mỗi người. Nơi trong chúng ta đang là những cảm giác thoải mái và nhẹ nhàng nhất. Những lời chúng ta viết ra trong những cuốn sổ tay, những lá thư chúc Tết luôn là những lời hay, ý đẹp mang ý nghĩa sâu sắc và trịnh trọng nhất gửi tới tất cả mọi người.

     Cứ như thế, khai bút đầu xuân đã trở thành một việc làm mang ý niệm tâm linh, ước mong một năm mới thành công, nhiều may mắn sẽ đến với ta và  cả những người mà ta yêu quý. 

     Khai bút đầu xuân là một nét đẹp văn hóa của dân tộc có truyền thống hiếu học. Đó cũng là một truyền thống được hun đúc từ “đạo làm người” đã tạo thành một dòng chảy không ngừng bồi đắp, nuôi dưỡng tâm hồn người Việt cho dù có gặp bao phong ba bão táp, vẫn mãi vẹn nguyên những giá trị truyền thống đầy ý nghĩa…

     Một số câu thơ khai bút đầu xuân hay và ý nghĩa

1. Xuân an khang đức tài như ý/ Niên thịnh vượng phúc thọ vô biên

2. Tân niên, tân phúc, tân phú quý/ Tấn tài, tấn lộc, tấn bình an

3. Tết trong nhà, Tết ra ngoài phố/ Lộc trên trời, lộc xuống nhân gian

4. Xuân sang cội phúc sinh nhành lộc/ Tết về cây đức trổ thêm hoa

5. Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/ Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh

6. Mai vàng nở rộ mừng năm mới/ Đào hồng khoe sắc đón xuân sang

7. Lộc biếc mai vàng xuân hạnh phúc/ Đời vui sức khỏe Tết an khang

8. Chúc tết đến trăm điều như ý/ Mừng xuân sang vạn sự thành công.

         Một số hình ảnh tiêu biểu trong ngày lễ này:

                                                                            Hồng Phong, ngày 30 tháng 1 năm 2023

                                                                                                  Người đưa bài

                                                                                                   Bùi Thị Tuệ